دانلود پایان نامه بررسي ارتباط بين سرمايه اجتماعي و بهره وري نيروي انساني

چکيده:هدف اصلي پژوهش حاضر بررسي ارتباط بين سرمايه اجتماعي و بهره وري نيروي انساني در سازمان آتش نشاني شهر بجنورد مي باشد.روش پژوهش از نوع توصيفي- همبستگي و جامعه آماري آن کليه کارکنان (90) سازمان آتش نشاني شهر بجنورد در سال 92-91 که با استفاده از روش نمونه گيري تصادفي،73 کارمند به عنوان نمونه آماري انتخاب شده­اند. در اين تحقيق از دو ابزار اندازه­گيري که شامل پرسشنامه محقق ساخته سرمايه اجتماعي(6 مقوله­اي) و پرسشنامه استاندارد بهره وري نيروي انساني هرسي و گلداسميت (7 مقوله) استفاده شده است. ضريب پايايي داده هاي به دست آمده به وسيله نرم افزار آماري SPSS به ترتيب 79% و 80% به دست آمده است و همچنين در تجزيه و تحليل داده ها از روشهاي آمار توصيفي و آمار استنباطي(ضريب همبستگي پيرسون و رگرسين چند گانه) مورد استفاده قرار گرفته است. با استفاده ازرگرسيون چند متغيره، روابط سرمايه اجتماعي و عوامل آن (اعتماد، مشارکت، روابط متقابل، انسجام اجتماعي، مسئوليت اجتماعي) با بهره وري نيروي انساني، مورد تاييد قرار گرفت. نتايج نشان داد که افراد نمونه داراي مشارکت و مسئوليت اجتماعي بالايي هستند.

1)مقدمه
در جوامع امروزي علاوه بر سرمايه هاي فيزيکي، انساني و اقتصادي نوع ديگري ازسرمايه مورد بحث قرار ميگيرد که سرمايه اجتماعي ناميده مي شود. ميزان و نحوه ي تعاملات کنشکران اجتماعي که امروزه از آن سرمايه اجتماعي ياد مي کنند، از مهم ترين موضوعات مورد بررسي جامعه شناسان است.(پوتنام ،2005 ).سرمايه اجتماعي، بستر مناسبي براي بهره وري سرمايه انساني و فيزيکي و راهي براي نيل به موفقيت و بهبود عملکرد سازمان قلمداد مي شود. مديران وکساني که بتوانند در سازمان، سرمايه اجتماعي ايجاد کنند، راه کاميابي شغلي و سازماني خود را هموار مي سازند. به کارگيري سرمايه اجتماعي درسطح سازماني مزايا و ابعاد و مؤلفه هايي دارد که متناسب با فرهنگ جامعه است. (واتسون،2002).بهبود سازمان، زمينه اي حرفه اي در فعاليت هاي اجتماعي و پژوهش در عمل است. بهبود سازمان، طيف وسيعي ازفعاليت هايي با تحولات بي پايان را در بر مي گيرد. ايجاد تيمي با عضويت مديريت ارشد، تحولات ساختاري و غني سازي شغل، مثال هايي از بهبود عملکرد سازمان به شمار مي روند.(بورديو 2007).در دنياي پر رقابت كنوني، بهره وري به عنوان يك فلسفه و ديدگاه مبتني بر استراتژي بهبود، مهمترين هدف هر سازماني را تشكيل مي دهد و مي تواند همچون زنجيره اي فعاليت هاي كليه بخش هاي جامعه را در برگيرد به طوري كه رسالت مديريت و هدف اصلي مديران هر سازمان استفاده موثر و بهينه از منابع و امكانات گوناگون چون نيروي كار، سرمايه، مواد، انرژي و اطلاعات مي باشد اين امر سبب شده است كه دركليه كشورها بهره وري و استفاده صحيح و هر چه بهتر ومناسبتر از مجموع عوامل توليد(اعم از كالا وخدمات) به اولويتي ملي تبديل شود و همه جوامع به اين باور برسند كه تدام حيات هر جامعه بدون توجه به موضوع بهره وري ممكن نيست كشور ما نيز از اين قاعده مستثني نيست و توجه به مقوله بهره وري نقشي بسزا در توسعه آن دارد. (پدرام،1390).از آنجا كه در ميان عوامل توليد، عامل نيروي انساني برخلاف سايرمنابع سازماني به عنوان ذي شعور و هماهنگ كننده ساير عوامل شناخته مي شود و همچنين مهمترين اهرم اصلي در افزايش وكاهش بهره وري سازمان مي باشد لذا از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده و بايد توجه خاصي به آن مبذول داشت اين نقش درسازمانهاي خدماتي اهميت بيشتري مي يابد چر ا كه انسان يكه تاز صحنه كار و عرصه خدمات مربوطه مي گردد حال اگر اين انسان با انگيزه و توانمند و بهره ور باشد ميتواند ساير منابع را به نحو احسن و مطلوب به كار گيرد و انواع بهره وري را محقق سازد و نهايتا سازمان را بهره ور كند و گرنه ركود و عقب ماندگي ارمغان نيروي انساني منفعل و بي انگيزه مي باشد. (نظري، 1387: 14).

1-2)بيان مسئله
سرمایه اجتماعی مجموعه هنجارهای موجود در سیستم اجتماعی است که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و موجب پایین آمدن سطح هزینه های تبادلات و ارتباطات می گردد. (فوکویاما،5:1999).سرمايه اجتماعي نقش بسيار مهمي در انسجام ميان منابع انساني و سازمانها دارد و در غياب آن ساير سرمايه ها اثر بخشي خود را از دست مي دهند و بدون آن منابع انساني نمي توانند راه هاي توسعه و تکامل را طي کنند و اثر بخش تر عمل کند. (الواني، 1378: 10-8).بهره گيري از سرمايه هاي ديگر سازمان در پرتو اين سرمايه امکان پذير است. سرمايه اجتماعي در کنار ساير سرمايه هاي سازمان مي تواند متغيري تاثير گذار در اثر بخشي سازمان مطرح گردد و بدنبال آن در روند توسعه يافتگي نقش بسزايي داشته (فوکوياما ، 2003: 80 ). سرمايه اجتماعي مي تواند بستر مناسبي را براي بهره وري نيروي انساني فراهم کند تا منابع انساني با مشارکت بيشتر، اعتماد و افزايش دانش حرفه اي خود قادر به انجام تعهدات خود در برابر سازمان باشد. (مير سپاسي،6:1383)سرمايه اجتماعي سازماني، يك دارايي است كه هم براي سازمان (از طريق ايجاد ارزش براي ذي¬نفعان) و هم براي اعضاي سازمان (از طريق ارتقاي مهارت هاي كاركنان) مفيد و سودمند است. (ليانا و بورن، 1999: 16).سرمايه اجتماعي، مبادله منابع در ميان واحدها را تسهيل نموده و باعث ايجاد نوآوري مي شود. از طرفي به كاركنان كمك ميکند تا شغل هايي را يافته و يك منبع غني از نيروهاي تازه براي سازمان ايجاد مي نمايد از اين رو يکي از وظايف مهم مديران براي ايجاد سرمايه اجتماعي اين است که فرصت هاي مداوم و مشخص براي آموزش درون سازماني و برون سازماني تدوين و برنامه ساليانه براي تمامي سطوح مشاغل تهيه و به کارکنان ابلاغ نمايند. (وون و آدلر،22:2000). بهره وري، گوهر سازماني است که مي تواند پايداري و بقاي سازمان ها را تضمين و مکانيزمي براي کسب مزيت رقابتي باشد، لذا آنچه در سازمان منجر به بهره وري نيروي انساني مي شود اين است که کارکنان سازما نها از نظر شخصيت، علايق و عواطف با فعاليت ها و مشاغل سازماني منطبق و سازگار شوند. در اين صورت علاقه به کار، انگيزه، افزايش مسئوليت پذيري و در نتيجه به صورت مستقيم وغيرمستقيم بهره وري سازماني ارتقاء مي يابد محققان و انديشمندان مديريت امروزه بر اين باورند که کارکنان مهمترين منبع رقابتي سازمان هستند، و سرمايه انساني سازمان، موسسه يا شرکت و در سطح فراتر سرمايه انساني کشور مي تواند همه نيازمند يهاي استراتژ يکي را برآورده کند اولين و مهمترين مولفه توسعه در هر کشور انسان است، نيروي انساني سهم عمده اي در توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي دارد.(پدرام،1390).از طرفي پرداختن به مبحث بهره وري کارکنان يکي از مهمترين دغدغه هاي مديران امروزي است.در اين ميان دانشگاهها به عنوان مرکز پرورش نيروي انساني توانمند و متخصص از اهميت بيشتري برخوردارند و طبيعتا مديران نيز علاقمندند تا تمام ابزارهاي مديريتي را بکار بگيرند تا کارکناني بهره ور و پويا داشته باشند. (نظري، 11:1387).تحقیق حاضر بر آن است که به این سوال پاسخ دهد که آیا بین سرمایه اجتماعی و بهره وری نیروی انسانی در بین کارکنان سازمان آتش نشانی شهر بجنورد رابطه وجود دارد؟

1-3)اهميت و ضروريت پژوهش
اهميت پرداختن به موضوع سرمايه اجتماعي معرفي مفاهيم و موضوعات نقش کاربردي آن در توسعه و انواع آن است و اين امر که وجود سرمايه اجتماعي ميان سازمان ها، درون سازمان ها و بين سازمان ها مي تواند عملکرد مؤثر ي را بر توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي به همراه داشته باشد.(فوکوياما،2007)هنجارهايي در سيستمهاي اجتماعي است که توجه به اين متغيرها موجب ارتقاي سطح همکاري اعضاي آن جامعه شده و باعث پايين آمدن سطح هزينه هاي تبادلات و ارتباطات مي شود و به تبعيت از آن شاهد بهبود عملکرد سازمان خواهيم بود. (الواني و شيرواني،1384).چون سرمايه اجتماعي بر خلاف ساير سرمايه ها به صورت فيزيکي وجود ندارد، بلکه حاصل تعاملات و هنجارهاي گروهي و اجتماعي است و از طرف ديگر توجه به آن مي تواند موجب پايين آمدن جدي سطح هزينه هاي اداري و نيز هزينه هاي عملياتي سازماني مي شود که درنهايت اين امر به بهبود عملکرد سازمان منجر مي شود. همچنين گفتني است سرمايه اجتماعي مدني ميزان انباشت سرمايه انساني را تحت تأثير قرار مي دهد و انسجام اجتماعي براي ايجاد اعتماد در جهت انجام اصلاحات اجرايي بسيار مهم است (راين ، 1382).نگاهي به مراحل تمدن بشري مشخص مي شود که نقش نيروي انساني از نيروي کار ساده به سرمايه انساني تکامل يافته است، چرا که پيشرفت تکنولوژي بدون تحولات نيروي انساني فاقد کارايي است. در عصر حاضر ديگر تزريق منابع مالي به عنوان فاکتور اصلي توسعه به شمار نمي آيد بلکه تحولات وبهره وري نيروي انساني با رشد خود سبب ارتقاي سازما نها و به تبع آن توسعه نظا مهاي اقتصادي در جهان مي شوند، به نحوي که سرمايه هاي انساني ميزان سرمايه هاي مادي را تعيين مي کنند. بنابراين رشد بالاي بهره وري خصوصاً بهره وري نيروي انساني همه فعاليتهاي اقتصادي و اجتماعي را تحت تاثير قرار مي دهد. استفاده صحيح از نيروي انساني به مثابه ارزشمندترين و بزرگترين ثروت هر جامعه به صورت مسئله اي حائز اهميت مورد توجه دولتها بوده است. سرمايه اجتماعي از راههاي مختلف بهره وري نيروي انساني سازمانها را تحت تاثير قرار مي دهد. از جمله، هزينه هاي پايين تر تبادلات، نرخ پايين تر جابه جايي افراد، تسهيل دانش و نوآوري، ريسک پذيري و بهبود کيفيت محصولات از جمله اين راهها است (پدرام،1390).
تغييرات بهره وري نيروي کار به دلايل مختلفي نظير تغيير سطح کيفي نيروي کار به سبب آموزش کسب تجربه و تخصص در کار، تغيير شرايط کار، مهارت در مديريت و… ارتباط دارد. امروزه تأثير بسيار سرمايه اجتماعي نيز بر بهره وري نيروي کار انکارناپذير است. اعتماد، همکاري متقابل و مشارکت داوطلبانه در فعاليت هاي اجتماعي، با کاهش هزينه هاي نظارت و کنترل فرايند توليد نيروي انساني،کاهش هزينه هاي تنظيم قراردادهاي پيچيده و به اشتراک گذاشتن دانش و ابتکارات، به افزايش بهره وري نيروي کار مي انجامد. به علاوه سرمايه اجتماعي با انتشار دانش و اطلاعات در ميان کارکنان، به افزايش بهره وري آنان منجر ميشود و تعاملات اجتماعي نيز بر انگيزه و تلاش نيروي کار اثر گذار است. (سوري،1384: 6 ).

فهرست مطالب دانلود پایان نامه بررسي ارتباط بين سرمايه اجتماعي و بهره وري نيروي انساني

چکيده: 2

فصل اول کليات تحقيق

1-1)مقدمه 4
1-2)بيان مسئله 5
1-3)اهميت و ضروريت پژوهش 6
1-4)اهداف تحقيق 7
1-4-1) هدف اصلي 7
1-4-2) اهداف فرعي 7
1- 5) فرضيه هاي تحقيق 8
1-5-1) فرضيه اصلي 8
1-5-2) فرضيات فرعي 8
1-6) متغیرهاي پژوهش 8
1-7) تعاريف اصطلاحات 9
1-7-1) تعاريف نظري 9
1-7-2) تعاريف عملياتي 10

فصل دوم ادبيات و پيشينه تحقيق

2-1) سرمايه اجتماعي 12
2-1-1) مقدمه 12
2-1-2) مفهوم سرمايه 12
2-1-3) انواع سرمايه 13
2-1-4) سرمايه اجتماعي چيست؟ 13
2-1-5) ماهيت سرمايه اجتماعي 14
2-1-6) سرمايه اجتماعي از ديدگاه صاحبنظران 16
2-1-7) ابعاد سرمايه اجتماعي 22
2-1-7-1) اعتماد 22
2-1-7-2) مشاركت سياسي 22
2-1-7-3) مشاركت و رهبري مدني 22
2-1-7-4) پيوند هاي اجتماعي غير رسمي 22
2-1-7-5) بخشش و روحيه داوطلبي 22
2-1-7-5-1) مشاركت مذهبي 22
2-1-7-5-2) عدالت در مشاركت مدني 23
2-1-7-5-3) تنوع معاشرت ها و دوستي ها 23
2-1-8) نظريه‌هاي سرمايه اجتماعي 23
2-1-8-1) نظريه پيوندهاي ضعيف 23
2-1-8-2) نظريه شکاف ساختاري 23
2-1-8-3) نظريه منابع اجتماعي 23
2-1-9) جنبه هاي منفي سرمايه اجتماعي 24
2-1-10) نقش سرمايه اجتماعي در نيل به توسعه 25
2-1-11) سطوح و شاخص‌هاي سرمايه‌هاي اجتماعي 25
2-1-12) اهميت سرمايه اجتماعي 27
2-1-13) نشانه‌هاي ضعف و قوت سرمايه اجتماعي در سازمان 28
2-1-14) زمينه تاريخي سرمايه اجتماعي 29
2-1-15) روش سنجش سرمايه اجتماعي 30
2-1-15-1)سنجش ساختاري 30
2-1-15-2)سنجش محتوايي 30
2-1-15-3)سنجش کارکردي 30
2-1-16) نقش دولت در ايجاد سرمايه اجتماعي 30
2-1-17) سرمايه‌ي‌اجتماعي دوجه‌ دارد: 31
2-1-18) انواع سرمايه اجتماعي 31
2-1-18-1)سرمايه اجتماعي شناختي(رابطه اي) 31
2-1-18-2) سرمايه اجتماعي ساختاري(نهادي) 32
2-1-18-3)سرمايه اجتماعي درون گروهي 32
2-1-18-4) سرمايه اجتماعي برون گروهي 32
2-1-19) اجزاء سرمايه اجتماعي 33
2-1-20) تأثير سرمايه اجتماعي بر بهره ‌وري 33
2-2) بهره وري نيروي انساني 35
2-2-1) مقدمه 35
2-2-2) تعريف لغوي بهره‌وري: 35
2-2-3) مفهوم بهره وري 36
2-2-4) مفاهيم مرتبط با بهره وري 37
2-2-5) مفهوم بهره وري از ديدگاه صاحبنظران 37
2-2-6) تاريخچه بهره وري 39
2-2-7) اهميت بهره وري 40
2-2-8) انواع بهره وري 42
2-2-9) سطوح بهره وري 42
2-2-10) عوامل موثر بر بهره وري نيروي انساني 43
2-2-11) عوامل موثر در پايين بودن بهره وري در سازمان 44
2-2-12) راه كارهاي افزايش بهره وري در سازمانها 46
2-2-13) نقش نيروي انساني در بهره وري 49
2-2-14) عوامل تاثيرگذار در بهره وري 49
2-2-15)فرآيند چرخه مديريت بهبود بهره وري 50
2-2-16) عوامل موثر در افزايش بهره وري افراد 52
2-2-17) اندازه‌گيري بهره‌وري 52
2-2-18) نقش نيروي انساني در بهره وري 55
2-2-19) نقش مديريت منابع انساني در بهره وري 55
2-3) مطالعات انجام شده در ارتباط با موضوع پژوهش 56
2-3-1) پيشينه مطالعات سرمايه اجتماعي در داخل ايران 56
2-3-2) پيشينه مطالعات سرمايه اجتماعي در خارج ايران 58
2-3-3) پيشينه مطالعات بهره ورري نيروي انساني در داخل ايران: 61
2-3-4) پيشينه مطالعات بهره ورري نيروي انساني در خارج ايران 61
2-4) چارچوب نظري 62

فصل سوم روش تحقيق

3-1) مقدمه 66
3-2) روش تحقيق 66
3-3) جامعه آماري 66
3-4) حجم نمونه و روش نمونه گيري 67
3-5 ) ابزار گردآوري دادها 67
3-6) روایی و پایایی پرسشنامه ها 68
3-7) ضريب آلفاي کرونباخ پرسشنامه 68
3-8) شيوه جمع آوري داده ها 69
3-9) روش تجزيه و تحليل اطلاعات 69

فصل چهارم تجزيه و تحليل آماري

4-1) توصیف سیمای جمعیت مورد مطالعه 71
4-1-1)آلفاي کرونباخ متغير وابسته (بهره وري نيروي انساني در سازمان) 71
4-1-2)يافته هاي توصيفي: سيماي جمعيت شناختي نمونه مورد سنجش 72
4-2)جداول فراواني ودرصدي متغير هاي مستقل و وابسته تحقيق: 75
4-2)آزمون فرضيات 82
4-2-1)فرضيه اصلي 82
4-2-2)فرضيه هاي فرعي 83

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات

5-1) مقدمه 91
5-2نتایج حاصله از یافته ها بر اساس فرضیه اصلی تحقیق 92
5-3 -فرضيه فرعي اول 92
5-4- فرضيه فرعي دوم 92
5-5فرضيه فرعی سوم 93
5-6- فرضيه فرعي چهارم 93
5-7- فرضيه فرعی پنجم 93
5-8- نتیجه گیری 93
5-9) محدوديت ومشکلات اجرا ي پژوهش 94
5-10) پیشنهادات تحقیق 95
5-11) پيشنهاد به ساير محققين 95
پیوست ها 97
منابع فارسي 103
منابع لاتين 107
Absrtact: 109